Verzuiling

Verzuiling is de verdeling van een samenleving in groepen op levensbeschouwelijke of sociaal-economische basis, waarbij de groepen in bepaalde mate van elkaar zijn afgeschermd. Dit kan worden bereikt door het oprichten van op de levensbeschouwing gebaseerde instituties als scholen, verenigingen, partijen, vakbonden, omroeporganisaties, kranten en ziekenhuizen.

De scheiding tussen levensbeschouwingen wordt als verticaal omschreven, terwijl die tussen sociale klassen dan horizontaal loopt. Levensbeschouwelijke zuilen omvatten dan meerdere sociale klassen.

Het begrip werd aanvankelijk vooral gebruikt om de situatie in Nederland en België te beschrijven, maar het model wordt tegenwoordig ook toegepast op Noord-Ierland, Zwitserland, Oostenrijk, Cyprus, Libanon en Maleisië.

De term heeft doorgaans een negatieve bijklank en wordt met name gebruikt door diegenen die de organisatie van maatschappelijke structuren op basis van levensbeschouwing niet wenselijk achten. Ze staat echter ook voor een zelfbewustzijn bij bevolkingsdelen die in de 19e eeuw werden bevoogd of zelfs onderdrukt door de liberale burgerij, die voor haar Verlichtingsdenken het alleenrecht opeiste.